Belasting en Crypto

Waarom moet je belasting betalen over crypto?

Bitcoin en andere cryptocurrencies zijn in Nederland geen wettige betaalmiddelen. Dat betekent dat ze niet dezelfde status als de euro hebben. Toch moeten we in Nederland netjes ons cryptovermogen aangeven bij de Belastingdienst. Dat komt omdat de Nederlandse overheid heeft besloten cryptocurrencies te kwalificeren als vermogen. Samen met spaargeld, goud, aandelen en andere investeringen vallen cryptocurrencies in box 3 van ons belastingstelsel.

In box 3 wordt het vermogen uit sparen en beleggen belast. De decentrale aard van Bitcoin en andere cryptocurrencies betekent dus niet dat je ze mag verzwijgen voor de Belastingdienst. Als je van plan bent om ooit iets met je cryptovermogen te doen is het dus een goed idee om alles vanaf het begin netjes aan te geven. Doe je dat niet, dan heb je heel wat uit te leggen als je na een paar jaar uit het niets met een monstervermogen komt aanzetten.

In enkele uitzonderlijke gevallen is het mogelijk dat jouw cryptovermogen in box 1 valt. Ben je bijvoorbeeld aan het minen en houd je na aftrek van alle kosten winst over? Dan is het mogelijk dat die winst kwalificeert als inkomsten uit overig werk of winst uit onderneming. Dit moet je dan aangeven als inkomsten in je aangifte. Ook als je actief handelt en daar het gros van je inkomsten uithaalt valt dat onder box 1. Als je simpelweg belegt en een beetje speculeert op de koersen, dan is daar geen sprake van.

Hoe belasting betalen over crypto?

We weten inmiddels dat het cryptovermogen van de meeste mensen in box 3 terechtkomt. In deze box belasten we het vermogen uit sparen en beleggen. Je betaalt dus belasting over de totale waarde van jouw vermogen op 1 januari van het belastingjaar waar je aangifte over doet. Als we straks in 2023 aangifte doen over het jaar 2022 kijken we voor de totale waarde van ons vermogen dus naar de koersen van 1 januari 2022. Dat is de peildatum waar de Belastingdienst in het huidige stelsel mee werkt. Mooi voordeel is dat je van jouw vermogen ook al je schulden mag aftrekken. Heb je bijvoorbeeld een studieschuld? Dan kan je die aftrekken van jouw vermogen.

Naast je schulden mag je ook het heffingsvrije vermogen aftrekken. Het heffingsvrije vermogen is voor 2022 vastgesteld op 50.650 euro. Had jij op 1 januari 2022 niet meer dan dat bedrag aan spaargeld of beleggingen? Dan hoef je geen vermogensbelasting te betalen over je crypto. Als dat voor jou opgaat dan kun je hier dus al stoppen met lezen. Ook als jouw vermogen na aftrek van je schulden onder die 50.650 euro komt betaal je geen vermogensbelasting. Dit moet je natuurlijk wel in je belastingaangifte verwerken. In alle andere gevallen moet je wel belasting betalen over je cryptovermogen. Laten we dat eens aan de hand van een voorbeeld doornemen.

Stel dat je op 1 januari 2022 een vermogen van 10 Bitcoin had. Op 1 januari 2022 om 00:00 was de Bitcoin koers 40.815 euro. Om jouw vermogen voor box 3 te berekenen vermenigvuldig je simpelweg de koers op de peildatum met het aantal Bitcoin dat je hebt. In dit geval dus 10 x 40.815 euro. Daarmee kom je uit op een belastbaar vermogen van 408.150 euro. Van dat bedrag mag je vervolgens de heffingsvrije voet van 50.650 aftrekken, waardoor er nog 357.500 euro overblijft. Als je geen aftrekbare schulden hebt, dan is dit het bedrag wat je moet opgeven bij de belastingdienst.

Hoeveel belasting betaal je over je crypto?

In het voorbeeld met de 10 Bitcoin op 1 januari 2022 komen we dus uit op een belastbaar vermogen van 357.500 euro. De Belastingdienst gaat ervan uit dat mensen met een hoger vermogen erin slagen om meer rendement te genereren. Ook gaan ze ervan uit dat mensen met een hoger vermogen meer beleggen dan sparen. Daarom onderscheiden ze in box 3 verschillende rendementsklassen die afhankelijk zijn van de hoogte van het vermogen. Simpel gezegd: hoe hoger je vermogen, hoe meer belasting je betaalt.

De eerste 50.650 euro

Over de eerste 50.650 euro van je belastbare vermogen betaal je gemiddeld 1,818 procent. Dat gemiddelde bestaat uit -0,01 procent belasting over 67 procent van dit bedrag en 5,33 procent belasting over 33 procent van dit bedrag. Dat klinkt allemaal ingewikkeld, maar in de praktijk valt het best mee.

Laten we deze eerste stap eens uitwerken met ons voorbeeldvermogen van 357.500 euro. Daar pakken we voor dit gedeelte dus 50.650 euro van. Voor dat bedrag geldt het gemiddelde tarief van 1,818 procent dat we in de bovenstaande tabel kunnen terugvinden. 50.650 euro x 1,818 procent levert een belasting van 920,81 euro op. Dan zijn we er nog niet, want na aftrek van die 50.650 euro blijft er nog 306.850 euro aan belastbaar vermogen over.

Vanaf 50.651 tot 962.351 euro

We zitten in het voorbeeld nog met een resterend belastbaar vermogen van 306.850 euro. Zoals je in de tabel kunt zien valt die voor 2022 volledig in de tweede schijf van box 3. Die schijf loopt namelijk vanaf 50.651 tot 962.351 euro. Over het bedrag wat in deze schijf valt betaal je een gemiddelde van 4,366 procent aan belasting. 306.850 euro x 4,366 procent levert een belasting van 13.397,07 euro op. Nu hebben we het volledige belastbare voorbeeldvermogen door de schijven van box 3 gehaald en komen we bij het eindresultaat. Over een fictief vermogen van 10 Bitcoin op 1 januari 2022 betaal je in totaal 920,81 + 13.397,07 = 14.317,88 euro aan vermogensbelasting. Die 10 Bitcoin waren op 1 januari 2022 408.150 euro waard. Waardoor de gemiddelde belastingdruk uitkomt op ongeveer 3,5 procent (14.317,88 / 408.150 = 0,035).

Over alles wat boven de 962.351 euro uitkomt betaal je voor het belastingjaar 2022 5,33 procent belasting. In het voorbeeld zijn we daar niet aan toegekomen omdat het belastbare vermogen op 408.150 euro uitkwam.

Box 3 heeft voor- en nadelen

Het grote voordeel van de werking van onze vermogensbelasting via box 3 is dat het een redelijk simpel systeem is. In de Verenigde Staten moet je bijvoorbeeld iedere trade opgeven bij de belastingdienst. Dat is in Nederland niet het geval. In Nederland gaat de belastingdienst uit van fictieve rendementen die we in de bovenstaande tabel en het voorbeeld hebben doorgenomen.

Dat kan echter twee kanten opvallen. Als Bitcoin en de rest van de cryptomarkt een hoger rendement behalen dan het fictieve rendement waarover je belasting moet betalen, dan heb je een voordeel. Dondert de koers in 2023 echter compleet in elkaar? Dan moet je over het belastingjaar 2022 nog altijd belasting betalen over de peildatum van 1 januari 2022, waarop de Bitcoin koers meer dan 40.000 euro was. Dat kan best pijnlijk zijn en zeker met altcoins die soms compleet in elkaar kunnen storten kan dat gevaarlijk zijn. Stel dat je op 1 januari 2022 voor miljoenen aan LUNA had, dan zit je voor de komende belastingaangifte met een behoorlijk probleem.