De investeringen in kunstmatige intelligentie (AI) rijzen de pan uit. Techreuzen als OpenAI, Meta en Nvidia steken honderden miljarden dollars in datacenters, chips en infrastructuur, met het oog op een toekomst waarin machines een groot deel van ons werk overnemen. Maar steeds meer experts waarschuwen dat de sector dezelfde weg kan inslaan als de internetzeepbel van eind jaren ’90.
Ongekende bedragen voor AI
Het startschot kwam begin dit jaar, toen OpenAI-CEO Sam Altman zijn ambitieuze Stargate-project presenteerde: een plan voor AI-infrastructuur met een prijskaartje van maar liefst 500 miljard dollar. Inmiddels spreekt hij zelfs over triljoenen aan toekomstige uitgaven. Meta’s Mark Zuckerberg wil eveneens honderden miljarden investeren in datacenters, terwijl Nvidia recent tot 100 miljard toezegde om OpenAI’s uitbreidingen te financieren.
Voor critici roept dat vragen op. Nvidia levert de dure AI-chips die door partijen als OpenAI worden gekocht, en door mee te investeren lijkt de chipmaker indirect zijn eigen afzetmarkt op peil te houden.
Waarschuwingen van analisten
Volgens consultancy Bain & Co. moeten AI-bedrijven tegen 2030 samen 2 biljoen dollar per jaar aan omzet genereren om de benodigde rekenkracht te bekostigen. De realiteit: ze dreigen 800 miljard tekort te komen. Hedgefondsmanager David Einhorn waarschuwt daarom dat “een enorme kapitaalvernietiging” op de loer ligt.
De zorgen worden versterkt door signalen uit de praktijk. Onderzoekers van MIT ontdekten dat 95% van de bedrijven geen enkel rendement behaalde op hun AI-investeringen. Harvard en Stanford stelden dat AI vaak leidt tot “workslop”: inhoudsloze output die oogt als productief werk, maar geen echte waarde toevoegt.
Echo’s van de dotcom-zeepbel
De overeenkomsten met de internetbubbel zijn duidelijk: enorme investeringen, torenhoge waarderingen en nog weinig bewijs dat de modellen winstgevend zijn. In de jaren ’90 stortten telecombedrijven zich massaal op glasvezelnetwerken waarvoor de vraag uiteindelijk te laag bleek. Nu zien we een vergelijkbare “goldrush” naar AI-datacenters.
Tegelijkertijd zijn er verschillen. De huidige Magnificent Seven-bedrijven (Microsoft, Google, Apple, Meta, Nvidia, Amazon en Tesla) beschikken over miljardenreserves en bewezen businessmodellen. Hun sterke financiële basis kan een harde crash mogelijk temperen.
Wat zegt de sector zelf?
OpenAI’s Sam Altman geeft toe dat er sprake is van overexcitement in de markt, maar blijft overtuigd dat AI de belangrijkste technologie van deze tijd is. Zuckerberg deelt dat optimisme: volgens hem is het grotere risico niet te veel investeren, maar juist te weinig.
Feit is dat AI-apps als ChatGPT inmiddels 700 miljoen wekelijkse gebruikers tellen, waarmee de adoptie ongekend snel verloopt. Maar of dat ook de astronomische investeringen rechtvaardigt, blijft voorlopig de grote vraag.
Claim cadeau
