Spanje scherpt cryptoregels aan: volledige invoering MiCA en DAC8 gepland voor 2026

Spanje staat aan de vooravond van een grote verandering in de manier waarop het land omgaat met cryptovaluta. De regering wil in 2026 twee belangrijke Europese regels volledig invoeren: MiCA en DAC8. Daarmee worden cryptobedrijven strenger gereguleerd en krijgt de belastingdienst verregaande bevoegdheden om transacties en bezit van digitale valuta te controleren. De plannen zorgen voor meer duidelijkheid en toezicht, maar leiden ook tot zorgen over innovatie en concurrentiekracht.

Spanje volgt Europese cryptoregels

De Spaanse autoriteiten werken aan een nationaal wettelijk kader dat aansluit bij Europese afspraken. Het gaat om de Markets in Crypto-Assets Regulation (MiCA) en de Administrative Cooperation Directive (DAC8). Beide regels zijn bedoeld om de snelgroeiende cryptosector beter te reguleren en belastingontwijking tegen te gaan.

MiCA is eind 2024 al van kracht geworden binnen de Europese Unie, maar Spanje koos ervoor om gebruik te maken van de maximale overgangsperiode. Volgens toezichthouders zal de regelgeving medio 2026 volledig gelden in Spanje.

Wat betekent MiCA voor cryptobedrijven?

MiCA richt zich vooral op de werking van de cryptomarkt. De regels zorgen voor duidelijke definities van verschillende soorten digitale activa, zoals stablecoins en andere cryptomunten. Ook worden eisen gesteld aan de manier waarop deze producten mogen worden uitgegeven en gepromoot.

Bedrijven die actief zijn in de cryptosector moeten voldoen aan uniforme Europese normen. Het toezicht in Spanje ligt bij de Nationale Commissie voor de Effectenmarkt (CNMV). Meer dan zestig bedrijven, waaronder grote banken, hebben zich daar al geregistreerd. Zij krijgen tot 1 juli 2026 de tijd om volledig aan de regels te voldoen.

DAC8 geeft belastingdienst volledig inzicht

Naast marktregulering zet Spanje ook sterk in op fiscale transparantie. Dat gebeurt via DAC8, een Europese richtlijn die naar verwachting op 1 januari 2026 ingaat. Deze maatregel verplicht cryptobeurzen en dienstverleners om automatisch gegevens te delen met de belastingdienst.

Het gaat onder meer om transactiegeschiedenissen, rekeningsaldi en informatie over aankopen, verkopen en overdrachten van crypto. Anonieme handel binnen gereguleerde platforms wordt daarmee vrijwel onmogelijk.

De Spaanse belastingdienst krijgt daarnaast de bevoegdheid om cryptovaluta in beslag te nemen bij openstaande belastingschulden. Volgens de Europese Commissie kan DAC8 binnen de EU zorgen voor miljarden euro’s aan extra belastinginkomsten.

Ook kleine transacties onder toezicht

Een belangrijk verschil met het traditionele banksysteem is de mate van detail. Waar banken alleen grote vermogens hoeven te rapporteren, zullen in de cryptomarkt straks vrijwel alle transacties zichtbaar zijn. Ook kleine bedragen vallen onder de rapportageplicht.

De gegevens die in 2026 worden verzameld, worden vanaf 2027 actief gebruikt voor belastingcontroles. Volgens belastingexperts gaat dit verder dan de informatie die nu van banken wordt verlangd.

Kritiek op streng Spaans beleid

De plannen leiden tot kritiek vanuit de sector en onder economen. Zij stellen dat Spanje strengere regels invoert dan sommige andere landen, wat innovatie en investeringen kan afremmen. Er bestaat de vrees dat cryptobedrijven Spanje zullen mijden of hun activiteiten verplaatsen.

Critici wijzen ook op internationale ontwikkelingen. In de Verenigde Staten wordt bijvoorbeeld gesproken over wetgeving die het mogelijk maakt om belastingen in bitcoin te betalen. Volgens hen laat dit zien dat er ook ruimte is voor een meer innovatiegerichte aanpak.

Politiek debat nog niet afgerond

Binnen de Spaanse politiek is het debat over crypto nog volop gaande. Linkse partijen binnen de regeringscoalitie pleiten voor een hogere belastingdruk op inkomsten uit digitale valuta. Zij zien crypto als een belangrijk aandachtspunt in de strijd tegen belastingfraude.

Gevolgen voor burgers en beleggers

Voor Spaanse burgers betekent de nieuwe regelgeving vooral dat crypto transparanter en minder vrijblijvend wordt. Bezit en handel in digitale valuta worden beter gecontroleerd en moeten correct worden opgegeven bij de belastingaangifte.

Met de invoering van MiCA en DAC8 kiest Spanje duidelijk voor meer toezicht en controle. Of dit leidt tot een stabiele en betrouwbare cryptomarkt of juist tot minder innovatie, zal duidelijk worden wanneer de regels in 2026 volledig van kracht zijn.